Δημοψήφισμα του 1920
Το δημοψήφισμα διενεργήθηκε από την κυβέρνηση Δ. Ράλλη στις 22 Νοεμβρίου (παλ. ημερ) / 5 Δεκεμβρίου 1920. Στο δημοψήφισμα δεν πήραν μέρος οι Φιλελεύθεροι. Στις 6 Δεκεμβρίου (παλ. ημερ) / 19 Δεκεμβρίου ξαναγύρισε ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α’. Μετά απο αυτή την κατάληξη οι συμμαχικές δυνάμεις παύουν να υποστηρίζουν την Ελλάδα και δίνουν την υποστήριξή τους στην Τουρκία με επακόλουθο την Μικρασιατική καταστροφή.
Δημοψήφισμα του 1924
Το δημοψήφισμα του 1924 έγινε στις 13 Απριλίου από την Δ΄ Συντακτική Εθνοσυνέλευση που είχε συγκροτηθεί στις 2 Ιανουαρίου 1924. Η Μοναρχία καταργήθηκε στις 25 Μαρτίου 1924 και προκηρύχθηκε δημοψήφισμα για την επικύρωση της απόφασης της Συντακτικής.
Στις 25 Μαρτίου 1924 η Δ΄ Συντακτική Εθνοσυνέλευση εξέδωσε το ακόλουθο ψήφισμα:
Περί εκπτώσεως της Δυναστείας και ανακηρύξεως της Δημοκρατίας
- Κηρύττει οριστικώς έκπτωτον την δυναστείαν των Γλυξβούργων, στερεί όλα τα μέλη αυτής από παντός δικαιώματος επί του Θρόνου και της Ελληνικής ιθαγενείας και απαγορεύει εις αυτά την εν Ελλάδι διαμονήν.
- Αποφασίζει να συνταχθεί η Ελλάς εις δημοκρατίαν κοινοβουλευτικής μορφής, υπό τον όρο εγκρίσεως της αποφάσεως αυτής διά δημοψηφίσματος, ούτινος αι λεπτομέρειαι, περιλαμβάνουσαι τον χρόνον, τον τρόπον της ενεργείας και τας εγγυήσεις της αμερολήπτου διεξαγωγής του, θέλουν κανονισθή διά Διατάγματος.
- Επιτρέπει την αναγκαστικήν απαλλοτρίωσιν των κτημάτων των ανηκόντων εις τα μέλη της εκπτώτου Δυναστείας. Κτήματα περιελθόντα εις μέλη της εκπτώτου Δυναστείας εκ δωρεάς του Δημοσίου, δήμων, κοινοτήτων ή νομικών προσώπων ή αποκτηθέντα ή κατασκευασθέντα δι’ εθνικών εράνων, περιέρχονται αυτοδικαίως, άνευ ουδεμίας αποζημιώσεως, εις το Δημόσιον ή τους οικείους δήμους, κοινότητας ή νομικά πρόσωπα.
- Ο Ναύαρχος Κουντουριώτης θέλει εξακολουθήσει να εκτελή ως μέχρι τούδε, καθήκοντα ρυθμιστού του πολιτεύματος μέχρι συντάξεως του δημοκρατικού Χάρτου της Ελλάδος.
Στις 13 Απριλίου 1924 η λαϊκή ψήφος επικύρωσε την παραπάνω απόφαση της Δ΄ Συντακτικής Συνέλευσης. Μία μερίδα των βασιλοφρόνων, με επικεφαλής τον Π. Τσαλδάρη, αρνήθηκε την εγκυρότητα του αποτελέσματος και δεν αναγνώρισε το νέο πολίτευμα, γιατί, όπως ισχυριζόταν, είχαν γίνει νοθείες. Το αναγνώρισε, όμως, ο Ιωάννης Μεταξάς και δήλωσε ότι θα πολιτευθεί μέσα στα πλαίσια του νέου πολιτεύματος με το κόμμα του, των Ελευθεροφρόνων, γεγονός που επέτεινε τη διάσπαση της φιλομοναρχικής μερίδας.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος το δέχτηκε και ο Ελευθέριος Βενιζέλος από το εξωτερικό. Ο Βενιζέλος είχε αναλάβει πρωθυπουργός για ένα μικρό διάστημα στις αρχές του 1924 (11 Ιανουαρίου 1924 – 6 Φεβρουαρίου 1924), δεν μπόρεσε, όμως, να συγκρατήσει το ρεύμα υπέρ της αλλαγής του πολιτεύματος και εγκατέλειψε τη χώρα.
Γενικά, ο λαός είχε κουραστεί από τη χρόνια πολιτική ανωμαλία και ήταν διατεθειμένος να δοκιμάσει το νέο πολίτευμα, με την ευχή ότι θα εξασφάλιζε πολιτική σταθερότητα.
Αποτελέσματα
| Δημοψήφισμα 1924 | Ψήφοι | ποσοστό | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Αριθμός | % | |||||||
| 1 | (Αβασίλευτη Δημοκρατία) ΝΑΙ | 758,742 | 69,95% | |||||
| 2 | (Βασιλευόμενη Δημοκρατία) ΟΧΙ | 325,322 | 30,05% | |||||
| Ψηφίσαντες | 1.084.064 | 100% | ||||||
Την 1η Μαΐου ορκίστηκε πρώτος Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Παύλος Κουντουριώτης.
Δημοψήφισμα του 1935
Το δημοψήφισμα έγινε στις 3 Νοεμβρίου 1935 και έμεινε στην ιστορία σαν Νόθο δημοψήφισμα. Διενεργήθηκε απο την δικτατορική κυβέρνηση του Γεωργίου Κονδύλης (κατέλαβε με πραξικόπημα την εξουσία στις 10 Οκτωβρίου 1935) που συγκάλεσε την Ε΄ Εθνική Συνέλευση για να καταργήσει το πολίτευμα της Αβασίλευτης δημοκρατίας. Τα βενιζελογενή κόμματα με την αποχή τους συνέβαλαν στην προώθηση της καθεστωτικής αλλαγής.
Διεξαγωγή
Στο Δημοψήφισμα καλούνταν ο λαός να εγκρίνει ή να απορρίψει την αλλαγή του πολιτεύματος. Εξελίχτηκε όμως σε τραγική φάρσα. Άν και από την πολιτική κατάσταση της εποχής έβγαινε το συμπέρασμα ότι το εκλογικό σώμα θα επικύρωνε με ισχυρή πλειοψηφία την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης, η κυβέρνηση Κονδύλη, φοβόταν ότι η πλειοψηφία δεν θα ήταν αρκετά ισχυρή και επιδόθηκε σε μεγάλης έκτασης νοθεία. Σκοπός των κινηματιών ήταν η παγίωση του καθεστώτος τους, και τους συνέφερε μια αμφισβητήσιμη εκλογική διαδικασία, ούτως ώστε αργότερα να τους έχει απόλυτη ανάγκη ο – υπό αμφισβήτηση – Βασιλιάς. Την παγίωση αυτού το καθεστώτος προσπάθησε να αποτρέψει ο αυτοεξόριστος Ελευθέριος Βενιζέλος, επιχειρώντας να εξαγοράσει την αναγνώριση της Παλινόρθωσης με ορισμένες εγγυήσεις και παραχωρήσεις του επανερχόμενου Βασιλιά (αμνηστία των κινηματιών του βενιζελικού κινήματος της 1 Μαρτίου 1935, ελεύθερες εκλογές).
Ο στρατιωτικός νόμος είχε αρθεί μια εβδομάδα μόνο πριν από το δημοψήφισμα, η λογοκρισία εμπόδιζε τη δημοσίευση των απόψεων υπέρ της αβασίλευτης. Μάλιστα, λίγες μέρες πριν από το δημοψήφισμα, εκτοπίστηκαν στη Μύκονο ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου και ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Αποτέλεσμα αυτής της τακτικης ήταν να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα 350.000 περισσότεροι εκλογείς συγκριτικά με εκείνους που ψήφισαν στις βουλευτικές εκλογές του 1932, όταν είχε σημειωθεί η μικρότερη αποχή. Σε σχέση με τις ελεύθερες βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου του 1936 που ακολούθησαν, εκείνοι που ψήφισαν στο δημοψήφισμα ξεπερνούσαν τους ψηφοφόρους του 1936 κατά 250.000. Από τους αριθμούς προκύπτει καθαρά η μεγάλη νοθεία που έγινε αλλά και από πολλούς «Ηρακλείς του Στέμματος» που για πολλές εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα καμάρωναν που είχαν ψηφίσει από τρεις και τέσσερις φορές ο καθένας.
Αποτελέσματα
| Δημοψήφισμα 1935 | Ψήφοι (%) |
|---|---|
| (Βασιλευόμενη Δημοκρατία) ΝΑΙ | 97,88 |
| (Αβασίλευτη Δημοκρατία) ΟΧΙ | 2,12 |
| Σύνολο | 100,00 |
Ο Γεώργιος Β΄ ξαναγύρισε την Ελλάδα στις 25 Νοεμβρίου 1935 και έδειξε φανερά ότι δεν ήταν διατεθειμένος να ανεχθεί στην εξουσία τον Γεώργιο Κονδύλη, τον οποίο και φρόντισε να απομακρύνει. Χορήγησε γενική αμνηστία και ανάθεσε το σχηματισμό κυβέρνησης στον Κ. Δεμερτζή, καθηγητή του αστικού δικαίου, που σχημάτισε την Κυβέρνηση Δεμερτζή, ορκίστηκε στις 30 Νοεμβρίου 1935 και έκανε τις βουλευτικές εκλογές της 26ης Ιανουρίου 1936. Αυτές έγιναν με το σύστημα της απλής αναλογικής και συμμετείχαν όλα τα κόμματα.
Δημοψήφισμα του 1946
Το δημοψήφισμα διενεργήθηκε απο την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη την 1 Σεπτεμβρίου 1946, σύμφωνα με το από 27/30 Ιουνίου 1946 Δ΄ Ψήφισμα της Βουλής, «δι΄ ού ελευθέρως θέλει αποφανθή ο Λαός περί της επανόδου της Α.Μ. του Βασιλέως Γεωργίου Β΄ εις την Ελλάδα προς αυτοπρόσωπον ανάληψιν της ασκήσεως των κατά το ισχύον Σύνταγμα αρμοδιοτήτων αυτού«. Οι επιλογές ήταν τρείς: υπέρ ή κατά της επανόδου του Βασιλιά και υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας.
Το ΚΚΕ απείχε από τις βουλευτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946, αλλά συμμετείχε στο δημοψήφισμα.
Η Εθνική Πολιτική Ένωση των Γ.Παπανδρέου, Σοφ. Βενιζέλου και Π. Κανελλοπούλου και οι Φιλελεύθεροι του Θ. Σοφούλη είχαν ταχθεί υπέρ της Αβασιλεύτου ή κατά της επανόδου, δήλωσαν όμως ότι θα αποδεχθούν το αποτέλεσμα. Στην ουσία, όχι ανοιχτά, λόγω της ταραγμένης περιόδου (Εμφύλιος Πόλεμος), τα κεντρώα κόμματα για λόγους αρχής ψήφιζαν Αβασίλευτη αλλά δεν έκαναν μεγάλη εκστρατεία υπέρ της.
Υπέρ της επανόδου είχαν εκδηλωθεί το Λαϊκό Κόμμα και όσοι είχαν συνεργασθεί μαζί του στις βουλευτικές εκλογές της 31 Μαρτίου 1946.
Το δημοψήφισμα διεξήχθη με ομαλότητα σε όλη τη χώρα. Ο κίνδυνος μήπως υπάρξουν περιφέρειες όπου θα καθίστατο αδύνατη η διεξαγωγή του και θα χρειαζόταν επανάληψη την επόμενη εβδομάδα, είχε αποφευχθεί.
Το αποτέλεσμα ήταν 69% των ψήφων υπέρ της επανόδου του Γεωργίου Β΄. Στην ηπειρωτική Ελλάδα ο Γεώργιος Β΄ έλαβε από 80% έως 97%, ενώ στις πόλεις ψήφισαν κατά της επανόδου του. Στην Κρήτη σημειώθηκε ποσοστό 70% υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας[1]. Η αποχή δεν υπερέβη το 15%.
Αποτελέσματα
| Δημοψήφισμα 1946 | Ψήφοι (%) |
|---|---|
| Υπέρ της Επανόδου του Γεωργίου Β΄ | 69,00 |
| Κατά της Επανόδου του Γεωργίου Β΄ | 20,00 |
| Υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας | 11,00 |
| Σύνολο | 100,00 |
Δημοψήφισμα του 1968
Το Δημοψήφισμα του 1968 υπήρξε το πρώτο από τα 2 δημοψηφίσματα που διενέργησε η Χούντα των Συνταγματαρχών. Διεξήχθη την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 1968 και το εκλογικό σώμα κλήθηκε να εγκρίνει με «Ναι» ή «Όχι» σχέδιο συντάγματος το οποίο είχε νωρίτερα δημοσιοποιηθεί. Δικαίωμα ψήφου δεν είχαν οι πολιτικοί κρατούμενοι οι οποίοι είχαν συλληφθεί και εκτοπιστεί από τον Απρίλιο του 1967. Τ. Κυρίαρχη στη διαφημιστική εκστρατεία της χούντας ήταν η λέξη «ΝΑΙ», η οποία προωθήθηκε από όλα τα μέσα της εποχής, όπως αφίσες, έντυπο υλικό, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές και εφημερίδες.
Τα αποτελέσματα:
| Δημοψήφισμα 1968 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Εγγεγραμμένοι | 6.516.285 | |||
| Ψήφισαν | 5.048.904 | 77,47% | ||
| Άκυρα ψηφοδέλτια | 18.515 | 0,37% | ||
| Έγκυρα ψηφοδέλτια | 5.030.589 | 99,63% | ||
| Ψήφοι | Ποσοστό | |||
 Ναι |
4.638.466 | 92,21% | ||
 Όχι |
391.923 | 7,79% | ||
| Αποχή | 22,53% | |||
Το «Σχέδιο Συντάγματος» που εγκρίθηκε, ίσχυσε από τις 15 Νοεμβρίου 1968 και είναι γνωστό ως Σύνταγμα του 1968. Με τη Μεταπολίτευση το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αυτού, καθώς και του 1973, θεωρήθηκε νόθο και ταπεινωτικό για τον ελληνικό λαό.
Δημοψήφισμα του 1973
Το Δημοψήφισμα του 1973 υπήρξε το δεύτερο από τα δύο νόθα[1][2][3] δημοψηφίσματα που διενέργησε η Χούντα των Συνταγματαρχών. Διεξήχθη την Κυριακή 29 Ιουλίου 1973 και σκοποί του ήταν:
- Να εγκριθεί από το εκλογικό σώμα σχέδιο ψηφίσματος με τον τίτλο «Περί τροποποιήσεως του από 15ης Νοεμβρίου 1968 Συντάγματος»
- Η εκλογή προέδρου και αντιπροέδρου της Δημοκρατίας (Γεώργιος Παπαδόπουλος και Οδυσσέας Αγγελής αντίστοιχα) για θητεία 8 ετών.
- Να εγκριθεί η πολιτειακή αλλαγή, δηλαδή να εγκριθεί η κατάργηση της μοναρχίας που είχε αποφασίσει και εκτελέσει δύο μήνες νωρίτερα ο δικτάτορας Παπαδόπουλος, όταν με Συντακτική Πράξη (1 Ιουνίου 1973) είχε εγκαθιδρύσει το πολίτευμα της Προεδρικής Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, με προσωρινό πρόεδρο τον ίδιο. Για τα τρία ερωτήματα μαζί, οι ψηφοφόροι κλήθηκαν να επιλέξουν με «Ναι» ή «Όχι»Τα αποτελέσματα:
| Δημοψήφισμα 1973 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Εγγεγραμμένοι | 5.840.981 | |||
| Ψήφισαν | 4.992.032 | 85,47% | ||
| Άκυρα ψηφοδέλτια | 57.608 | 1,15% | ||
| Έγκυρα ψηφοδέλτια | 4.934.424 | 98,85% | ||
| Ψήφοι | Ποσοστό | |||
| Ναι | 3.870.124 | 78,43% | ||
| Όχι | 1.064.300 | 21,57% | ||
| Αποχή | 14,53% | |||
Δημοψήφισμα του 1974
Στις 8 Δεκεμβρίου 1974 έγινε δημοψήφισμα στην Ελλάδα για τη μορφή του πολιτεύματος για την επιλογή βασιλευόμενη ή αβασίλευτης δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 69,2% υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας.
Την 1η Ιουνίου 1973, η Χούντα των Συνταγματαρχών κατήργησε τη Βασιλεία στην Ελλάδα, μετά το Κίνημα του Ναυτικού εναντίον της, και εγκαθίδρυσε Προεδρική Δημοκρατία. Κανένα κόμμα δεν αναγνώρισε το δημοψήφισμα που ακολούθησε τον Ιούλιο του 1973 και δεσμεύτηκαν, μαζί με τον Κωνσταντίνο, στη διενέργεια άλλου, όταν αποκατασταθεί η Δημοκρατία.
Μετά την πτώση της Χούντας τον Ιούλιο του 1974,ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υιοθέτησε την Συντακτική Πράξη της 1ης Αυγούστου 1974 και επανέφερε σε ισχύ το Σύνταγμα της 1 Ιανουαρίου 1952, χωρίς τις βασικές θεμελιώδεις διατάξεις, δηλαδή αυτές που αφορούσαν την βάση και τη μορφή του πολιτεύματος, ως Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Η αναστολή των διατάξεων περί Αρχηγού Κράτους θα κρινόταν με Δημοψήφισμα που θα γινόταν εν καιρώ. Μέχρι το Δημοψήφισμα, χρέη Αρχηγού Κράτους εκτελούσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (του Στρατιωτικού καθεστώτος) Φαίδων Γκιζίκης. Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974, η πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, επέλεξε την Αβασίλευτη Δημοκρατία με ποσοστό 69,2%.
Η απόφαση αυτή έκρινε δύο ζητήματα:
- Σε θεσμικό επίπεδο τον τρόπο ανάδειξης του αρχηγού του κράτους (αιρετός και όχι κληρονομικός) και
- στο πολιτικό επίπεδο, την μη επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου, ο οποίος βρισκόταν σε εξορία, εκτός Ελλάδος από τις 13 Δεκεμβρίου 1967, μετά από το αποτυχημένο εγχείρημά του εναντίον των Απριλιανών σφετεριστών[1] της εξουσίας.
Αποτελέσματα
Συνολικά
| Δημοψήφισμα 1974 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Εγγεγραμμένοι | 6.250.379 | |||
| Ψήφισαν | 4.719.494 | 75,51% | ||
| Άκυρα ψηφοδέλτια | 28.889 | 0,61% | ||
| Έγκυρα ψηφοδέλτια | 4.690.605 | 99,39% | ||
| Ψήφοι | Ποσοστό | |||
| Αβασίλευτη Δημοκρατία | 3.244.748 | 69,18% | ||
| Βασιλευομένη Δημοκρατία | 1.445.857 | 30,82% | ||
| Αποχή | 24,49% | |||
Ανά περιφέρεια
| Εκλογική Περιφέρεια | Αβασίλευτη | Βασιλευόμενη |
| Α΄ Αθηνών | 75,60% | 24,40% |
| Β΄ Αθηνών | 79,59% | 20,41% |
| Αιτωλοακαρνανία | 65,63% | 34,67% |
| Αργολίδα | 53,33% | 46,67% |
| Αρκαδία | 56,99% | 43,01% |
| Άρτα | 56,21% | 43,79% |
| Αχαΐα | 68,54% | 31,46% |
| Βοιωτία | 65,46% | 35,24% |
| Γρεβενά | 61,20% | 38,80% |
| Δράμα | 67,41% | 32,59% |
| Δωδεκάνησα | 63,78% | 36,22% |
| Έβρος | 60,27% | 39,73% |
| Ευρυτανία | 60,69% | 39,31% |
| Εύβοια | 65,38% | 34,62% |
| Ζάκυνθος | 62,63% | 37,37% |
| Ηλεία | 53,12% | 46,88% |
| Ημαθία | 71,77% | 28,23% |
| Ηράκλειο | 89,43% | 10,57% |
| Α΄ Θεσσαλονίκης | 79,99% | 20,01% |
| Β΄ Θεσσαλονίκης | 68,12% | 31,88% |
| Θεσπρωτία | 64,21% | 35,79% |
| Ιωάννινα | 68,70% | 31,30% |
| Κέρκυρα | 63,47% | 36,53% |
| Καβάλα | 73,64% | 26,36% |
| Καρδίτσα | 68,79% | 31,21% |
| Καστοριά | 55,74% | 44,26% |
| Κεφαλλονιά | 66,17% | 33,83% |
| Κιλκίς | 59,71% | 40,29% |
| Κοζάνη | 66,11% | 33,89% |
| Κορινθία | 62,36% | 37,64% |
| Κυκλάδες | 61,72% | 38,28% |
| Λάρισα | 67,82% | 32,18% |
| Λέσβος | 77,74% | 22,26% |
| Λακωνία | 40,48% | 59,52% |
| Λασήθι | 88,42% | 11,58% |
| Λευκάδα | 71,22% | 28,78% |
| Μαγνησία | 71,25% | 28,75% |
| Μεσσηνία | 50,76% | 49,24% |
| Ξάνθη | 53,75% | 46,25% |
| Α΄ Πειραιώς | 71,95% | 28,05% |
| Β΄ Πειραιώς | 81,70% | 18,30% |
| Πέλλα | 65,09% | 34,91% |
| Πιερία | 65,54% | 34,46% |
| Πρέβεζα | 62,01% | 37,99% |
| Ρέθυμνο | 94,10% | 5,90% |
| Ροδόπη | 49,46% | 50,54% |
| Σάμος | 64,38% | 35,62% |
| Σέρρες | 64,82% | 35,18% |
| Τρίκαλα | 67,40% | 32,60% |
| Υπ. Αττικής | 65,07% | 34,93% |
| Φθιώτιδα | 63,58% | 36,42% |
| Φλώρινα | 60,36% | 39,64% |
| Φωκίδα | 62,44% | 37,56% |
| Χίος | 72,95% | 27,05% |
| Χαλκιδική | 58,17% | 41,83% |
| Χανιά | 92,70% | 7,30% |
| Σύνολο Επικράτειας | 69,18% | 30,82% |
ΠΗΓΕΣ: el.wikipedia.org, παραπομπές άρθρων wikipedia /
Για τη μορφοποίηση agri.gr
πηγή : 
ΒΑΣΙΛΑΚΑΚΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ - Γεωπόνος ΑΠΘ 